Ogólna zasada działania bezpieczników
Bezpieczniki działają na zasadzie przerwania przepływu prądu będącego skutkiem nadmiernego natężenia w określonym czasie. Z reguły czynnikiem odcinającym prąd jest wysoka temperatura, która powoduje określone zmiany w strukturze bezpiecznika. Dzięki temu nie dochodzi do tak poważnych skutków przeciążenia instalacji, jak pożary, wybuchy czy porażenia prądem. Odpowiednio szybka reakcja bezpiecznika chronić może też zabezpieczone urządzenie przed negatywnymi skutkami przeciążenia.
Podział bezpieczników elektrycznych
Wśród bezpieczników wyróżniamy m.in.:
- Bezpieczniki topikowe, które w szczelnej, najczęściej ceramicznej obudowie mają element topikowy wykonany ze srebra lub miedzi, który jest w postaci drucika lub cienkiej, metalowej taśmy. W czasie pracy, pod nadmiernym obciążeniem topik przepala się, tworząc łuk elektryczny, a następnie przerywa przepływ prądu. Topik często jest zasypany piaskiem kwarcowym, który przyspiesza proces gaszenia łuku. Bezpieczniki takie stosowane są w instalacjach domowych i przemysłowych.
- Bezpieczniki gazowydmuchowe, których budowa jest zbliżona do modeli topikowych. Topik umieszczony jest tutaj w rurce z materiału gazującego, a powstały łuk powoduje silne gazowanie ścianek i szybko gaśnie. Dodatkowo topik jest napięty za pomocą sprężyny i w momencie przepalenia wyskakuje z rurki. Bezpieczniki te często stosowane s w sieciach średnich i wysokich napięć.
- Bezpieczniki metaliczne, które rozłączają obwód elektryczny w wyniku zmiany kształtu podgrzanej blaszki.
- Bezpieczniki polimerowe, w których za przewodzenie prądu odpowiada polimer o krystalicznej budowie, zawierający przewodzące prąd elektryczny drobiny węgla. Nadmierne obciążenie prowadzi do wzrostu temperatury polimeru i przerwania łańcuchów węglowych. Po przegrzaniu bezpiecznik ten nie ulega zniszczeniu i można go ponownie włączyć po usunięciu uszkodzenia. Bezpieczniki polimerowe są modelami wielokrotnego użycia, wykorzystywanymi z reguły w instalacjach i urządzeniach pracujących pod niewielkim napięciem (do 60 V).
- Bezpieczniki różnicowo-prądowe, których działanie opiera się na I prawie Kirchhoffa mówiącym, że suma prądów wypływających z węzła musi być równa sumie prądów wpływających. Jeżeli ilości tych prądów różnią się, bezpiecznik wyłącza obwód. Instalowane są one m.in. w różnego rodzaju budynkach do ochrony przed porażeniem.
Zastosowanie bezpieczników
Przede wszystkim chronią one przewody instalacji elektrycznych przed pożarem, a ponadto zabezpieczają różne urządzenia przed uszkodzeniem lub zniszczeniem. Są to zarówno elementy duże, np. silniki, elektromagnesy czy uzwojenie transformatorów, jak i mniejsze, takie jak elementy elektroniczne, baterie lub akumulatory, głośniki, urządzenia telekomunikacyjne czy komputery.
Szeroki wybór wysokiej jakości bezpieczników, pochodzących od różnych producentów dostępny jest na stronie www.micros.com.pl, która w swojej ofercie ma modele termiczne, polimerowe, kubkowe, ceramiczne, szklane, SMD, samochodowe, wyłączniki nadprądowe oraz różnego rodzaju gniazda i uchwyty bezpiecznikowe.