Test na HPV - co warto o nim wiedzieć?

1. Wirus HPV - co to jest?  
2. Test na HPV - na czym polega? 
3. Profilaktyka raka szyjki macicy
4. Kiedy warto wykonać test na HPV?

Wirus HPV - co to jest?  

Wirus HPV to wirus brodawczaka ludzkiego, który jest jednym z najczęściej przenoszonych drogą płciową wirusów na świecie. Istnieje blisko 200  różnych typów wirusa HPV, z których niektóre mogą powodować zmiany w obrębie skóry i błon śluzowych. Niektóre typy wirusa HPV są uważane za tzw. "wirusy o wysokim ryzyku", ponieważ mogą powodować raka szyjki macicy, sromu, pochwy, odbytu, gardła oraz głowy i szyi. Inne typy wirusa HPV mogą powodować powstawanie brodawek na skórze lub błonach śluzowych, takich jak brodawki kończyste czy brodawki płaskie. Wirus HPV jest bardzo zakaźny i może być przenoszony drogą płciową, ale również przez kontakt skóry do skóry. Szacuje się, że większość ludzi zostanie zakażona wirusem HPV w ciągu swojego życia, ale w większości przypadków infekcja ta nie wywoła poważnych objawów ani chorób. 

Test na HPV - na czym polega? 

Test na HPV może odbywać się na kilka sposobów. Najczęściej stosowanym jest badanie pobierane przez ginekologa, które polega na pobraniu wymazu z szyjki macicy i ocenie metodami laboratoryjnymi czy znajduje się w nim DNA wirusa. Takim sposobem na wykrycie wirusa brodawczaka ludzkiego HPV jest tzw. test HPV DNA, który polega na badaniu próbki pobranej z szyjki macicy  w celu wykrycia obecności materiału genetycznego wirusa HPV. Ten test jest bardziej wczesnym narzędziem diagnostycznym, ponieważ wykrywa samego wirus, a nie tylko jego wpływ na tkankę. Istnieją również testy genetyczne, które pozwalają na wykrycie konkretnych typów wirusa HPV, które są najczęściej związane z rozwojem raka szyjki macicy i innych nowotworów. Badania te powinny być przeprowadzane regularnie, szczególnie u kobiet, które są bardziej narażone na zakażenie wirusem HPV i ryzyko rozwoju raka szyjki macicy. Jednak test na HPV nie zawsze wykrywa obecność wirusa we wczesnej fazie infekcji, dlatego ważne jest również regularne badanie fizykalne oraz stosowanie odpowiednich środków ochrony przed zakażeniem wirusem HPV, takich jak prezerwatywy.

Profilaktyka raka szyjki macicy

Rak szyjki macicy jest chorobą, którą można zapobiegać poprzez stosowanie działań profilaktycznych. Oto kilka zasadniczych zaleceń:

1. Regularne badania cytologiczne (Pap test) - zaleca się, aby kobiety regularnie poddawały się badaniom cytologicznym, które pozwalają na wczesne wykrycie zmian w obrębie szyjki macicy, zanim przekształcą się one w raka. Zalecany okres między badaniami to 3 lata 
2. Szczepienia przeciwko wirusowi HPV - szczepienia przeciwko wirusowi HPV są dostępne i zalecane dla dziewczynek i chłopców przed rozpoczęciem aktywności seksualnej, w celu ochrony przed zakażeniem wirusem i zmniejszenia ryzyka rozwoju raka szyjki macicy oraz innych nowotworów związanych z wirusem HPV. Możliwe jest również szczepienie dorosłych osób.
3. Unikanie palenia tytoniu - palenie tytoniu zwiększa ryzyko rozwoju raka szyjki macicy i innych chorób związanych z układem moczowo-płciowym, dlatego warto ograniczyć lub zaprzestać palenia.
4. Zdrowy styl życia - zdrowy styl życia, z regularnymi ćwiczeniami fizycznymi, prawidłową dietą i unikaniem nadmiernej masy ciała, może zmniejszyć ryzyko rozwoju raka szyjki macicy.
5. Ochrona przed zakażeniem wirusem HPV - stosowanie prezerwatyw podczas kontaktów seksualnych może pomóc w ochronie przed zakażeniem wirusem HPV, ale nie zapewnia pełnej ochrony, ponieważ wirus HPV może przenosić się również przez kontakt skóra do skóry.
6. Oznaczanie obecności DNA wirusa w wymazie z dróg rodnych zarówno w placówce jak i poprzez samopobranie wymazu we własnej łazience i odesłanie do laboratorium.

Kiedy warto wykonać test na HPV?

Test warto wykonać zawsze, kiedy podejrzewasz zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (częstą sytuacją są zakażenia przenoszone drogą płciową). Warto wykonać test na HPV, jeśli występują następujące sytuacje:

1. Badanie cytologiczne wykazało nieprawidłowości - jeśli wynik Pap testu był nieprawidłowy lub sugerował obecność zmian przednowotworowych, lekarz zaleci wykonanie testu na HPV DNA w celu potwierdzenia infekcji.
2. Badanie fizykalne wykazało zmiany w szyjce macicy lub innej zmienionej tkance - jeśli podczas badania fizykalnego lekarz zauważył zmiany w szyjce macicy lub innej zmienionej tkance, może zalecić wykonanie testu na obecność wirusa HPV.
3. Obecność czynników ryzyka - jeśli osoba ma czynniki ryzyka zwiększające ryzyko infekcji wirusem HPV, takie jak aktywność seksualna, stosunek płciowy z wieloma partnerami, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu itp., warto wykonać test na HPV w celu wczesnego wykrycia infekcji.