W uproszczeniu, pozyskiwanie kapitału dla startupu można podzielić na trzy etapy :
- wstępna selekcja (pre-selekcja),
- selekcja i wstępna analiza,
- pogłębiona analiza startupu.
Pozyskiwanie kapitału – wstępny kontakt z inwestorem
Pozyskiwanie kapitału od inwestora Venture Capital na wstępnym etapie przeprowadza się za pomocą teasera inwestycyjnego. Dokument ten przedstawia najważniejsze obszary w projekcie. Jego objętość nie powinna być większa niż 2 strony.
Na tym etapie, inwestor dokonuje wstępnej selekcji projektów (czasem określa się ten etap jako pre-selekcja). Polega ona na pobieżnym zapoznaniu się projektem przez analityka funduszu. W uproszczeniu, można powiedzieć, że celem tego działania jest sprawdzenie czy startup pasuje do strategii inwestycyjnej funduszu i czy spełnia oczekiwania względem potencjalnego zwrotu z inwestycji.
Przesyłanie funduszowi dokumentów o większym poziomie szczegółowości niż teaser zazwyczaj nie ma sensu. Dotyczy to szczególnie takich dokumentów jak biznes plan, a także poszerzony teaser inwestycyjny czy pitch-deck.
Biznes plan zawiera zbyt wiele informacji, co może nawet zaszkodzić. Zdarza się to wtedy, gdy fundusz wyrywkowo pozyskuje dodatkowe informacje z biznes planu w sposób niekorzystny dla startupu.
Selekcja i wstępna analiza: spotkanie i pitch-deck
Kolejny krok w procesie jakim jest pozyskiwanie kapitału to spotkanie lub spotkania z inwestorem. Podczas takiego spotkania wykorzystuje się najczęściej pitch-deck, czyli prezentację w formie slajdów. Na spotkaniu, założyciel startupu przedstawia projekt i odpowiada na pytania przedstawicieli funduszu Venture Capital.
Czasem, inwestor prosi o przesłanie dodatkowych informacji. Na podstawie przekazanych informacji, inwestor podejmuje decyzję o kontynuowaniu zapoznawania się z projektem lub zakończeniu tych działań.
Na tym etapie, główną rolę odgrywa przygotowanie założyciela startupu. Biznes plan nadal nie ma tu żadnego zastosowania. Przydają się oczywiście analizy, które zostały opracowane podczas jego przygotowywania.
Pozyskiwanie kapitału - analiza projektu (model finansowy i biznes plan)
Pozyskiwanie kapitału jest kontynuowane, gdy inwestor podejmie pozytywną decyzję w wyniku odbytego spotkania czy spotkań. Kluczowym narzędziem inwestycyjnym na tym etapie jest model finansowy.
Model finansowy przygotowuje się w arkuszu kalkulacyjnym (stosuje się na przykład MS Excel). Przestawia on model biznesowy startupu oraz kilkuletnie prognozy finansowe. W modelu przedstawia się źródła przychodów, główne kategorie kosztowe, a także dane niefinansowe, jak na przykład liczba użytkowników czy klientów oraz liczba nowo otwartych punków sprzedaży.
Oprócz modelu finansowanego, fundusz oczekuje od startupu szczegółowych informacji opisowych dotyczących między innymi produktów czy usług, sposobu dotarcia do klientów czy rynku docelowego.
Na tym etapie można wykorzystać również biznes plan. Zawiera on wszystkie poszukiwane informacje w jednym miejscu. Warto jednak zaznaczyć, że biznes plan to dokument nieobowiązkowy. Fundusz raczej oczekuje informacji, ale nie muszą one być przekazane w formie biznes planu.
Autor: Mariusz Malec
Mariusz Malec to założyciel i zarządzający firmą doradczą Private Equity Consulting (https://www.private-equity.pl/). Prowadzi specjalistyczny blog. Firma wspiera przedsiębiorców w takich obszarach jak: sprzedaż firmy, wycena firmy i pozyskiwanie kapitału.