Stal węglowa – to to takiego?
Choć mogłoby się wydawać inaczej, powiedzenie, że stal węglowa to stal zawierająca węgiel w żaden sposób nie wyczerpuje definicji stali węglowej. –Stal każdego rodzaju stanowi połączenie żelaza oraz węgla – wyjaśnia przedstawiciel firmy Hydrobudowa, specjalizującej się między innymi w prowadzeniu badań laboratoryjnych stali - W jej skład wchodzą również inne pierwiastki, takiej jak aluminium, krzem, mangan czy miedź, jednak ich zawartość stanowi zaledwie drobny ułamek całości stali. Kluczowe są dopiero proporcje poszczególnych pierwiastków. Stalą węglową nazywamy dopiero taką stal, której zawartość wszystkich pierwiastków - poza węglem - jest niższa, niż powszechnie przyjęte wartości graniczne, określone w stosownych normach. Stal węglowa często nazywana jest również w literaturze fachowej stalą niestopową.
Rodzaje stali węglowej
Klasyfikacji rodzajów stali węglowej możemy dokonać biorąc pod uwagę różne ich właściwości oraz zastosowanie. Najważniejszym kryterium jest procentowa zawartość węgla – pod tym względem wyróżniamy stal:
- Niskowęglową – zawartość węgla wynosi w niej poniżej 0,3%
- Średniowęglową – zawartość węgla wynosi od 0,3 do 0,6%
- Wysokowęglową – zawartość węgla jest wyższa niż 0,6%
Kolejnym kryterium jest obróbka, jakiej poddawana jest stal – wyróżniamy więc:
- Stal jakościową – stosowaną bez dodatkowej obróbki
- Stal specjalną – poddawana obróbce cieplnej lub chemicznej przed użyciem
Pod względem odtlenienie stale dzielą się na:
- Uspokojone – zazwyczaj są to stale najwyższej jakości
- Półuspokojone
- Nieuspokojone
Ważnym parametrem jest sumaryczna zawartość fosforu (P) i siarki (S), stanowiących zanieczyszczenie. Pod tym względem wyróżniamy stale:
- Zwykłej jakości – zawartość P i S na poziomie 0,10%
- Wyższej jakości – zawartość P i S na poziomie 0,07%
- Najwyższej jakości – zawartość P i S na poziomie 0,03%
Nie każdy z wymienionych rodzajów stali równie dobrze spisze się w określonych zadaniach. Dlatego stale węglowe w zależności od ich parametrów dzielimy na:
- Konstrukcyjne – wykorzystywane w budowie wszelkiego rodzaju obiektów, np. hal
- Narzędziowe – spisują się w produkcji obiektów metalowych, np. wierteł, ostrzy
- Stale o szczególnych właściwościach fizycznych i chemicznych