Co to są badania prenatalne?
Badania prenatalne to nic innego jak badania płodu jeszcze podczas rozwoju wewnętrzmacicznego. Wykonuje się je w dużej mierze po to aby wykluczyć wady rozwojowe u nienarodzonych dzieci. - Zrobienie tych badań przynosi wiele korzyści - stwierdza dr Leszek Czekański z Centrum Ginekologiczno-Położniczego w Radomiu - dobre wyniki uspokajają rodziców i pozwalają im obniżyć poziom stresu, a w przypadku wykrycia pewnych nieprawidłowości, pozwalają na podjęcie odpowiednich kroków. W tej chwili badania prenatalne pozwalają na wczesną diagnostykę schorzeń dziecka, a w niektórych sytuacjach możliwe jest rozpoczęcie leczenia dziecka jeszcze w łonie matki. W przypadku gdy nie ma takiej możliwości, rodzice mają czas na zapewnienie dziecku jak najlepszej opieki medycznej i zorganizowanie natychmiastowego leczenia dziecka tuż po narodzinach.
Rodzaje badań
Istnieją dwa rodzaje badań prenatalnych: nieinwazyjne (przesiewowe) i inwazyjne (diagnostyczne).
Badania nieinwazyjne wymagają wykonania badania ultrasonograficznego lub pobrania krwi ciężarnej. Ich wykonanie nie jest obarczone ryzykiem i nie wiąże się z ingerencją w płód oraz jego najbliższe otoczenie. Do nieinwazyjnych badań zalicza się między innymi: USG genetyczne oraz USG 4D, testy NIFTY i HARMONY, test PAPP-A, test potrójny, test zintegorwany oraz komputerową ocenę wad lub chorób płodu.
Drugą grupą badań są badania inwazyjne, które wymagają pobrania materiału, który zawiera komórki płodu. Pobrany materiał jest następnie dokładnie badany. Badania te są dużo dokładniejsze, ale niosą pewne ryzyko, gdyż mogą niekorzystnie wpłynąć na przebieg ciąży. Dlatego wykonuje się je na zalecenie lekarza, jeśli wyniki badań nieinwazyjnych budzą wątpliwości lub gdy u pacjentki występuje podwyższone ryzyko wad genetycznych.
Do inwazyjnych badań prenatalnych zalicza się między innymi: amniopunkcję, biopsję trofoblastu (kosmówki) oraz kordocentezę – gdzie badaną próbką jest krew pępowinowa pobrana drogą przez brzuszną.
Kiedy robić badania prenatalne i jakie?
- Jak ze wszystkimi innymi badaniami należy wykonać tylko te uzasadnione medycznie. Nie każda ciężarna powinna robić wszystkie badania prenatalne. O tym jakie badania trzeba wykonać decyduje lekarz prowadzący ciążę, na podstawie zebranego wywiadu i indywidualnej sytuacji ciężarnej. Decyzję o poszerzeniu badań przesiewowych o te diagnostyczne czyli inwazyjne, podejmuje ginekolog wspólnie z ciężarną. Kobieta powinna znać korzyści jakie przyniesie wykonanie badania, ale także ewentualne ryzyko z nim związane - mówi dr Czekański.
Badania prenatalne w dobrej praktyce lekarskiej są już standardem w opiece medycznej nad ciężarną. Pojawia się coraz więcej nieinwazyjnych, skutecznych metod określających ryzyko wystąpienia wad płodu. Przyszłe mamy w razie potrzeby mają szeroki pakiet możliwości, jeśli chodzi o wykonanie takich badań, a część z nich przy spełnieniu określonych warunków jest nawet refundowana przez NFZ.