czwartek, 05 marzec 2020 08:37

Finansowanie startupu - pożyczka czy sprzedaż udziałów?

Finansowanie startupu Finansowanie startupu

Finansowanie startupu na samym początku jego działania to prawdziwe wzywanie. W najwcześniejszych fazach projektu duże znaczenie mają inwestycje realizowane przez znajomych, przyjaciół oraz członków rodziny pomysłodawcy. Jako formę inwestycji wybierają oni często pożyczki.

 

Pomysłodawca, który rozważa finansowanie startupu kapitałem od inwestora zazwyczaj wybiera sprzedaż udziałów. To najczęściej rozważana forma pozyskania finansowania na rozwój startupu w Polsce. W porównaniu do innych krajów, niedoceniana jest pożyczka z możliwością „konwersji” na udziały.

Finansowanie startupu jako inwestycja w udziały

Popularność inwestycji w startup w formie kapitału udziałowego wynika w dużej mierze z uwarunkowań polskiej sceny kapitałowej. Większość funduszy dokonujących inwestycji we wczesnych fazach rozwoju korzysta w mniejszym lub większym stopniu ze środków publicznych.

Przykładem są fundusze Venture Capital działające w ramach programu Bridge Alfa administrowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Fundusze korzystający z tego czy innych programów zobowiązane są przeprowadzać wejścia kapitałowego w startupu w formie inwestycji w udziały.

Finansowanie startupu w formie obejmowania udziałów w spółce w zamian za udziały to też mniej skomplikowana ścieżka w porównaniu do pożyczki z możliwością konwersji na udziały.

Wczesna faza rozwoju projektu

Nie można jednak powiedzieć, że pożyczki w inwestycjach Venture Capital nie są w Polsce w ogóle wykorzystywane. Z mojego doświadczenia wynika, że stosuje się je dość często w najwcześniejszych fazach rozwoju przedsięwzięcia.

Dotyczy to projektów, które posiadają zaledwie dobrze opracowany pomysł lub też bardzo wstępny model biznesowy. Na tym etapie, pomysłodawca zazwyczaj nie założył jeszcze spółki. Często pomysłodawcy nie mają jeszcze nawet wybranej nazwy firmy (o wyborze nazwy firmy pisałem tutaj)

Zazwyczaj przeprowadzenie nawet częściowej weryfikacji pomysłu czy modelu biznesowego łączy się z mniejszymi lub większymi wydatkami. Czasem, jako miniumum viable product wystarczy dobrze opracowany landing page. Jednak, najczęściej, rozpoznanie rynku jest bardziej kosztowne.

Pozyskanie finansowania w tak wczesnej fazie przedsięwzięcia jest bardzo trudne. Wynika to z wysokiej niepewności dotyczącej przyszłości takiego projektu. Potencjalnymi inwestorami są przede wszystkim anioły biznesu, fundusze Venture Capital, akceleratory i inkubatory oraz członkowie rodziny pomysłodawcy, jego przyjaciele i znajomi.

O aniołach biznesu pisałem szeroko w jednym z moich tekstów na blogu, do którego link znajdziesz tutaj.

Finansowanie startupu pożyczką

Na samym początku działania projektu najbardziej aktywnymi inwestorami są zazwyczaj przyjaciele i znajomi pomysłodawcy oraz członkowie jego rodziny. Wynika to przede wszystkim z tego, że ignorują oni ryzyko inwestycyjne związane z założeniami projektu.

Inwestorzy Ci kierują się przede wszystkim wiarą w zdolność pomysłodawcy do realizacji przedsięwzięcia. Innymi słowy, inwestują oni nie tyle w projekt, ale przede wszystkim w pomysłodawcę.

Podobnie wygląda przeprowadzenie samej inwestycji. Jak wspominałem powyżej, często nie istnieje jeszcze na tym etapie spółka, co powoduje, że inwestycja w udziały nie jest możliwa. Tym samym bardzo częstą stosowaną opcją jest udzielenie pożyczki nie firmie, ale pomysłodawcy.

Jednocześnie, strony uzgadniają konkretną wielkość udziałów, które otrzyma taki inwestor po powstaniu spółki. Wycena takiej spółki jest zazwyczaj oparta na ustalonej od wycenie lub zależy od określonych przyszłych zdarzeń.


Autor: Mariusz Malec

Mariusz Malec to założyciel i zarządzający firmą doradczą Private Equity Consulting (https://www.private-equity.pl). Prowadzi specjalistyczny blog. Firma wspiera przedsiębiorców w takich obszarach jak sprzedaż firmy, wycena firmy i pozyskiwanie finansowania.